Pasen, Hemelvaart en Pinksteren vormen één geheel. Pasen en Hemelvaart, we heb- ben ze gevierd, op andere wijze dan gedacht. Nu leven we toe naar Pinksteren, wachtend op de komst van de Heilige Geest. De Geest speelt een belangrijke rol in de bijbel. Vaak met name genoemd, maar ook in de vorm van beelden, van symbolen. Het eerste beeld wat bij ons opkomt is wind, adem. Maar er is meer: de Geest is meer dan wind en adem. We gaan maar eens lezen in Oude en Nieuwe Testament om die symbolen te vinden en te zien wat ze ons te zeggen hebben.
1. Wind
In het Hebreeuws staat er ‘ru- ach’ en in het Grieks ‘pneuma’ en het betekent Geest of geest, wind, adem. We zien de wind niet, maar voelen die wel. We lezen in Genesis: ‘God blies de levensadem in de neus van de mens, zo werd die een levend wezen’. In het verhaal van Pinksteren zitten de leerlingen bang bij elkaar. Plotseling was er een gedruis alsof er een hevige wind opstak en de leerlingen ontvangen de kracht van de Heilige Geest. Ze komen in beweging, ze herleven. En later komt Jezus in hun midden en ‘blaast’ over de leerlingen en zegt: ‘Ontvangt de Heilige Geest’. Als wij op Pinksteren openstaan voor de Heilige Geest kunnen ook wij herleven, in beweging gebracht door de wind van Gods Geest.
2. Water Beelden van water als sym- bool van de Geest vinden we op veel plaatsen in de Bijbel: als regen, rivieren, bronnen en beken, een fontein en stromen van levend water. ‘Levend water’ was de eerste naam van het samen- werkingsverband van vier
parochies, later uitgebreid tot ‘Bron van Levend Water’. Wat een mooi beeld, waarin de werking van de Heilige Geest gelovigen mocht bezielen en wat ons ook nu nog kan aanspreken: Johannes de Doper doopt velen, ook Jezus, met water uit de Jordaan. Water dat staat voor een nieuw begin, nieuw leven.
3. Vuur
Het vuur als symbool, als beeld van de Heilige Geest verwijst naar verlichting, verlichting van ons verstand, naar licht dat schijnt in onze duisternis. Op Pink- steren verscheen iets wat op vuur leek en zich in tongen op de leerlingen neerzette. Zij werden vevuld van de Heilige Geest begonnen te spreken. ‘In vuur en vlam’ is het thema van de pinkster- noveen, die we helaas niet konden uitvoeren. In vuur en vlam staan voor God en daar vorm aan geven is een opdracht aan ons allemaal.
4. Olie
Koningen worden gezalfd, zoals Da- vid gezalfd wordt door Samuël. Van die dag af, zo staat er, was de Geest vaardig over David. De ‘Gezalfde’, zo wordt Jezus ook genoemd, de Mes- sias, de Christus. In de Goede Week, meestal op woensdag, worden de ziekenolie en de catechumenenolie door de bisschop gezegend en het chrisma gewijd. De laatste olie wordt ge- bruikt bij het doopsel, het vormsel en de pries- terwijding. De zalving geeft kracht, maakt soepel, werkt genezend en wordt gezien als merkteken van de gave van de Heilige Geest.
5. Wijn Tijdens de Eucharistie worden brood en wijn geconsacreerd tot Lichaam en Bloed van Christus. Maar wijn is ook een beeld van de vreugde, ge- dronken bijvoorbeeld op de bruiloft van Kana. Op de dag van Pinksteren hoorde het de leerlingen spreken
in vreemde talen, ze waren ook buiten zichzelf en sommigen zeiden: ‘Ze zijn zich aan zoete wijn te buiten gegaan’. Het vol worden van de Heilige Geest deed de mensen in eerste instantie denken aan dronkenschap, waarop Petrus verklaart dat dit de uitstorting van de Heilige Geest is.
6. Duif
De duif als beeld van het nieuwe leven en de terugkeer van vrede op aarde zien we in het verhaal van Noach. Het symbool van de vredesduif is ons vertrouwd. Toen Jezus ge- doopt werd, verscheen de Heilige Geest als een duif boven Hem en sprak een stem uit de hemel: ‘Dit is mijn welbeminde Zoon’.
7. Zegel
Paulus schrijft in zijn brieven meerdere malen over het zegel: God die Zijn zegel op ons heeft gedrukt. In het boek Openbarin- gen komt het zegel vaak voor, als bescherming tegen het kwaad. Deze symbolen, deze beelden van de Heilige Geest tonen ons de veelzijdigheid van de kracht van de Heilige Geest. Moge met het komende Pinkster- feest die kracht van de Geest over ons komen.
Gerry Postma
